Kto opisał i zastosował idee esprit de corps jako pierwszy?

Jednakże to w armii, szczególnie we francuskiej, idee esprit de corps stały się powszechnie znane i stosowane. To właśnie w armii francuskiej w XVIII i XIX wieku, esprit de corps zostało ukształtowane jako ważny element kultury wojskowej i wprowadzone, jako jedna z kluczowych wartości w szkoleniu i wychowaniu żołnierzy. Od tamtego czasu pojęcie to jest stosowane w kontekście wojskowym oraz w innych dziedzinach, w tym w zarządzaniu firmą.

Esprit de corps odzwierciedlał związek i lojalność pomiędzy żołnierzami, którzy tworzyli zespół o wspólnych celach i wartościach.

W kontekście zarządzania ludźmi w firmie, można by to pojęcie przetłumaczyć na ideę budowania silnej kultury organizacyjnej.

Pomimo, że idea esprit de corps wydaje się odległa, warto zauważyć, że można również w dzisiejszych czasach zastosować jej elementy związane z budowaniem kultury organizacyjnej.

Dla przykładu: Aby zbudować silną kulturę organizacyjną, decydenci w firmie mogą w duchu esprit de corps podjąć szereg działań, takich jak na przykład:

• Określenie i komunikowanie jasnych wartości i misji firmy.
• Inwestowanie w szkolenia i rozwój pracowników.
• Stworzenie możliwości dla pracowników do wykonywania pracy na wysokim poziomie.
• Zapewnienie sprawiedliwych warunków pracy i wynagrodzeń.
• Umożliwienie udziału pracowników w podejmowaniu decyzji i tworzeniu strategii firmy.
• Dawanie przykładu w codziennym działaniu.
• Stwarzanie przestrzeni do dzielenia się pomysłami i eksperymentowania.

Co liderzy mogą konkretnie zrobić, aby budować esprit de corps w firmie?

Budowanie esprit de corps jest ważne w zarządzaniu organizacjami, ponieważ pomaga zapewnić, że pracownicy czują się częścią zespołu, a ich wysiłki są ukierunkowane na osiąganie wspólnych celów. Pracownicy, którzy czują się związani i lojalni wobec organizacji, są bardziej skłonni do pozytywnego wpływu na kulturę organizacyjną, zaangażowania i retencji pracowników oraz na osiąganie celów biznesowych.

Współczesne koncepcje zarządzania ludźmi w firmie, takie jak na przykład przywództwo transformacyjne, odwołują się również do esprit de corps, jako kluczowej koncepcji w budowaniu skutecznych zespołów i organizacji.

Przypomnijmy, że przywództwo transformacyjne to podejście do zarządzania, które koncentruje się na inspirowaniu, motywowaniu i rozwijaniu pracowników, w celu osiągnięcia wyższych poziomów wydajności i efektywności w organizacji. Przywództwo transformacyjne odwołuje się zatem do zmiany sposobu myślenia i działania pracowników, aby wspólnie osiągać założone i podzielane cele i wartości.

Innymi słowy: Przywództwo transformacyjne ma pozytywny wpływ na organizację, przyczyniając się do zwiększenia zaangażowania pracowników, ich motywacji, wzrostu efektywności i poprawy wyników finansowych.

Jednocześnie, koncepcja ta wymaga zaangażowania i zaufania zarówno ze strony liderów, jak i pracowników, ponieważ opiera się na wspólnym dążeniu do realizacji wyznaczonych celów i wykorzystaniu potencjału ludzi i organizacji w najlepszy sposób. Warto tutaj przypomnieć, że Przywództwo transformacyjne opiera się na 4 kluczowych elementach:

• Inspiracja - liderzy transformacyjni inspirują swoich pracowników do osiągania wyższych celów, udzielają wsparcia i pomagają im rozwijać swoje umiejętności i potencjał.
• Motywacja - liderzy są w stanie stworzyć motywację wśród pracowników, kierując ich energię i pasję w kierunku realizacji celów organizacji.
• Indywidualizacja - liderzy transformacyjni potrafią rozpoznać i zaspokoić indywidualne potrzeby i cele swoich pracowników, co prowadzi do lepszego zaangażowania i wyników.
• Intelektualna stymulacja - pobudzanie kreatywności i innowacyjności wśród pracowników, zachęcając ich do myślenia poza schematami i wprowadzania zmian w sposób skuteczny dla organizacji. 

Esprit de corps w duchu wojskowy, to również poczucie misji i służby. Jak to się ma współczesnego prowadzenia biznesu i zarządzania ludźmi we współczesnej firmie?

Esprit de corps (czyli duch wspólnoty), w swoim założeniu obejmuje nie tylko silne poczucie związku z zespołem, ale także poczucie misji i służby dla wyższych celów. Jednak w dzisiejszych czasach, takie podejście jest wciąż ważne również w biznesie i zarządzaniu ludźmi w firmie.

Współczesne podejście do zarządzania ludźmi w firmie uwzględnia przecież potrzebę wypracowania wspólnego celu i wartości, które są ważne dla całej organizacji. Liderzy organizacji muszą być w stanie przekazać tę misję i wartości pracownikom oraz zainspirować ich do dążenia do jej osiągnięcia.

Esprit de corps odnosi się również do budowania silnych relacji między pracownikami i tworzenia kultury organizacyjnej opartej na takich wartościach, jak: zaangażowanie, zaufanie, szacunek i solidarność. Wspólna misja i wartości pomagają pracownikom poczuć się częścią czegoś większego i bardziej wartościowego niż jedynie wykonywanie swojej pracy. To z kolei prowadzi do większego zaangażowania, wydajności i satysfakcji z pracy.

Poczucie "służby" dla wyższych celów, które jest częścią esprit de corps, może również odnosić się do pozytywnego wpływu, jaki organizacja ma na swoje otoczenie i społeczeństwo. Współczesne firmy coraz częściej angażują się w działania związane z zrównoważonym rozwojem, społeczną odpowiedzialnością biznesu i inicjatywami charytatywnymi. Taka postawa pomaga zbudować pozytywny wizerunek firmy i wzmocnić poczucie przynależności pracowników do organizacji, która działa zgodnie z ich wartościami i celami.

Wszystkie te elementy są ważne dla budowania esprit de corps w firmie i prowadzenia biznesu w sposób, który uwzględnia zarówno cele biznesowe, jak i potrzeby i wartości pracowników oraz społeczeństwa (obecnie znane jako CSR ang. Corporate Social Responsibility, Społeczna odpowiedzialność biznesu).

Które ze współczesnych teorii zarządzania nawiązują do idei esprit de corps?

Esprit de corps jest ideą, która znajduje odniesienia w różnych teoriach zarządzania, choć nie mówią one wprost o tej idei. Poniżej kilka przykładów (teorii starszych i nowszych):

• Teoria X i Teoria Y Douglasa McGregora - Teoria X zakłada, że pracownicy nie lubią pracy i unikają jej, a więc wymagają ciągłego nadzoru i motywacji zewnętrznej. Z kolei Teoria Y zakłada, że pracownicy potrafią sami kierować swoją pracą i posiadają wewnętrzne motywacje. Teoria Y nawiązuje do idei esprit de corps, ponieważ zakłada, że pracownicy zmotywowani do działania w ramach wspólnej misji i celów, tworzą lepszą atmosferę w miejscu pracy i są bardziej zaangażowani.
• Teoria potrzeb Abrahama Maslowa (fakt, podważana z puntu widzenia metodologii, ale z ogólnymi jej założeniami można chyba się zgodzić) - Ta teoria zakłada, że ludzie mają różne potrzeby, które muszą być zaspokajane, aby czuli się zadowoleni i spełnieni nie tylko w pracy. Według Maslowa, poczucie przynależności do grupy, akceptacji społecznej i szacunku są kluczowe dla zaspokajania potrzeb człowieka. Poczucie przynależności i akceptacji społecznej jest związane z ideą esprit de corps, ponieważ budowanie silnych relacji między pracownikami i tworzenie kultury organizacyjnej opartej na zaangażowaniu i szacunku jest kluczowe dla zaspokajania tych potrzeb.
• Teoria hierarchii potrzeb Claytona Alderfera - Ta teoria zakłada, że potrzeby człowieka można podzielić na trzy poziomy: potrzeby fizjologiczne, potrzeby bezpieczeństwa i potrzeby związane z relacjami społecznymi. Według Alderfera, potrzeby związane z relacjami społecznymi, takie jak poczucie przynależności i akceptacji społecznej, są równie ważne jak potrzeby fizjologiczne i bezpieczeństwa. To ponownie nawiązuje do idei esprit de corps, ponieważ budowanie silnych relacji między pracownikami i tworzenie kultury organizacyjnej opartej na zaangażowaniu i szacunku, pomaga zaspokoić te potrzeby.
• Teoria kultury organizacyjnej Edgara Scheina - Ta teoria skupia się na wpływie kultury organizacyjnej na zachowanie pracowników i efektywność organizacji. Schein podkreśla znaczenie tworzenia kultury organizacyjnej, która wspiera zaangażowanie, zaufanie i współpracę między pracownikami. To z kolei przyczynia się do zwiększenia poczucia esprit de corps i wpływa na wydajność ludzi i organizacji.
• Teoria zarządzania przez wartości Kena Blancharda- Ta teoria zakłada, że wartości organizacji powinny być ukierunkowane na cele długoterminowe, a ich realizacja powinna być równie ważna, jak realizacja celów krótkoterminowych. Wartości organizacji, takie jak zaangażowanie społeczne czy zrównoważony rozwój, mogą pomóc budować poczucie misji i służby, co jest związane z ideą esprit de corps. 

Przecież idea esprit de corps pochodzi z XVIII wieku i dotyczy armii. To nie ma nic wspólnego z zarządzaniem firmą w XXI wieku.

• Współpraca: Esprit de corps opiera się na współpracy i zaangażowaniu, co jest kluczowe również w dzisiejszych organizacjach.
• Motywacja: Idea esprit de corps może służyć jako motywator dla pracowników, którzy są dumni z przynależności do firmy i jej wartości. Kiedy pracownicy widzą, że ich praca ma sens i przyczynia się do osiągania wspólnych celów, są bardziej zaangażowani i zmotywowani.
• Lepsza komunikacja: Kiedy istnieje poczucie, że wszyscy są częścią „jednej drużyny”, łatwiej jest nawiązywać kontakt i porozumiewać się ze sobą w oparciu o wspólne cele, wartości i przekonania.
• Zwiększenie zaangażowania pracowników: Esprit de corps może przyczynić się do zwiększenia zaangażowania pracowników w pracę i rozwój organizacji. Kiedy pracownicy czują się częścią czegoś większego, są bardziej zmotywowani do pracy nad osiągnięciem wspólnych celów.

W armii esprit de corps można wymusić rozkazami, ale w firmie tak się nie da działać.

Tak, prawdopodobnie nie jest możliwe, aby w firmie wymusić esprit de corps za pomocą rozkazów czy dyscypliny tak, jak w wojsku. Jednak w firmie istnieją różne sposoby na budowanie esprit de corps i kultury organizacyjnej. Przede wszystkim, esprit de corps w firmie można budować poprzez:

• zapewnienie pracownikom dobrych warunków pracy, jasnych celów i misji organizacji,
• budowanie zaangażowania pracowników w procesy decyzyjne i rozwój firmy (Można to zrobić np. poprzez regularne spotkania, uświadamianie i okazywanie w działaniu wspólnych wartości, nagradzanie dobrych wyników i osiągnięć oraz organizowanie aktywności pozwalających pracownikom lepiej poznać siebie nawzajem i zintegrować się jako zespół),
• szkolenia, mentoring i coaching (To pozwoli pracownikom rozwijać swoje umiejętności i dawać poczucie, że są cennym podmiotem tworzącym organizację),
• promowanie i praktykowanie otwartej komunikacji i regularny feedback, aby pracownicy czuli, że ich wkład jest zauważany, doceniany i ma znaczenie dla organizacji.

Innymi słowy: budowanie esprit de corps w firmie wymaga długoterminowego zaangażowania, kreatywności i pracy nad kulturą organizacyjną. Ostatecznie, pracownicy, którzy czują się częścią zespołu i są zmotywowani do osiągania wspólnych celów, przyczynią się do sukcesu firmy.

Esprit de corps było kształtowane u żołnierzy, aby byli skuteczni w walce, prowadzeniu wojny. Przecież teraz to nie ma znaczenia. Firma nie prowadzi wojny, więc po co esprit de corps w firmie.

Faktycznie, esprit de corps zostało pierwotnie wprowadzone w armii, aby zwiększyć skuteczność działań wojskowych, a niekoniecznie ma ono zastosowanie w takim samym wymiarze w świecie biznesu.

Jednak, idee esprit de corps, czyli poczucia jedności, lojalności i zaangażowania w grupie, wciąż są ważne w kontekście prowadzenia biznesu. Esprit de corps w firmie oznacza, że pracownicy mają silne poczucie przynależności do organizacji, co prowadzi do większego zaangażowania w pracę, chęci osiągnięcia wspólnych celów, a także do zwiększenia lojalności wobec firmy.

Esprit de corps pomaga w budowaniu pozytywnej atmosfery w miejscu pracy, co z kolei wpływa na satysfakcję pracowników oraz na poziom motywacji. W firmach, gdzie esprit de corps jest rozwinięty, pracownicy często chętniej pracują nad wspólnymi projektami, wzajemnie sobie pomagają i wspierają, co przekłada się na lepsze wyniki i sukces organizacji.

Podsumowując, choć esprit de corps może mieć różne znaczenia w różnych kontekstach, jego istota pozostaje taka sama - chodzi o budowanie jedności, lojalności i zaangażowania w zespole. Te cechy są ważne dla organizacji, zwłaszcza dla firm, które chcą budować silną kulturę organizacyjną i osiągać wysokie wyniki.

CASE STUDY

Firma: Jean Rousseau, Paryż

Branża: Galanteria skórzana

Tytuł opracowania: ESPRIT DE CORPS, SPECYFICZNY ZNAK U JEANA ROUSSEAU

Autor: JACQUES BORDIER

Jestem przekonany, że nasze esprit de corps jest elementem wyróżniającym Maison Jean Rousseau. Duma z tworzenia wyjątkowych produktów, regionalne korzenie i rodzinny charakter firmy to elementy, które dzielimy i które tworzą kolektyw naszej Manufaktury. Oczywiście to nie wystarczy. Ten esprit de corps musi być przepracowywany każdego dnia w naszej działalności i pracujemy nad tym z entuzjazmem.

Wreszcie zapewniamy, że nasi przyszli pracownicy podzielają nasze wartości: szacunek, lojalność, uznanie know-how i zasługi. Mają one kluczowe znaczenie, ponieważ przyczyniają się do dobrego klimatu społecznego, który panuje między nami. Warunkują również rozwój kariery w firmie.

Ale jeśli zwracamy uwagę na naturę ludzi, którzy do nas dołączają, staramy się również sprostać ich oczekiwaniom, na przykład prowadząc ambitną politykę szkoleniową. Każdego roku poświęcamy budżet znacznie wyższy niż zobowiązania prawne dotyczące przedmiotów technicznych: aktualizowanie umiejętności w obliczu ewolucji niektórych programów, szkolenie w zakresie nowego sprzętu lub nowych technik, nauka języka angielskiego, aby śledzić międzynarodowy rozwój firmy itp.

Nasz esprit de corps jest zbudowany wokół momentów, które wydają się proste, ale w rzeczywistości są kluczowe. Dzięki bardzo zaangażowanej radzie zakładowej, nasze dwa zakłady produkcyjne organizują na przykład duży piknik każdego lata i świętują wakacje ze wszystkimi naszymi pracownikami i ich rodzinami. To ważne wydarzenia dla firmy.

Ze swojej strony, nie spędzam nocy w odległym oddziale bez kolacji z lokalnymi zespołami. Zakazaliśmy też pewnych "przywilejów" ogólnie zarezerwowanych dla hierarchii: w Jean Rousseau miejsca parkingowe i stołówka są dla wszystkich!